Nowoczesna sieć przesyłowa przy wsparciu z UE
Infrastruktura przesyłowa jest jak krwiobieg energetyki – stacje i linii najwyższych napięć są niezbędne, by dostarczyć energię z elektrowni do sieci dystrybucyjnych, a dalej do odbiorców. Obecnie w Polsce jest ponad 15 tys. km linii o napięciu 220 i 400 kV oraz 110 stacji najwyższych napięć. Odpowiadają za nie Polskie Sieci Elektroenergetyczne, które nie tylko zarządzają funkcjonującą infrastrukturą przesyłową, ale również prowadzą inwestycje w nowe linie i stacje. To niezbędne, ponieważ powstają nowe źródła wytwórcze, zmienia się także ich rodzaj oraz lokalizacja, a zapotrzebowanie na energię elektryczną rośnie. By przygotować się na to, niezbędna jest rozbudowa infrastruktury przesyłowej.
Inwestycje związane z infrastrukturą elektroenergetyczną są kosztowne, a wydatki na nie w większość pokrywane są z tzw. taryfy, czyli opłaty uwzględnionej w rachunkach za energię elektryczną. To niewielki odsetek wartości faktury – ok. 4 proc. By sfinansować niezbędne inwestycje, PSE korzystają także ze wsparcia środków Unii Europejskiej, co pozwala na utrzymanie taryfy na niższym poziomie.
Energia z morskich wiatraków
Nowe linie i stacje powstają m.in. przy wykorzystaniu finansowania z Programu operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 na poprawę bezpieczeństwa dostaw energii. PSE otrzymały z tego programu wsparcie dla 10 projektów. Wśród nich jest m.in. zakończona w 2020 r. budowa ponad 190-kilometrowego ciągu liniowego 400 kV między stacjami Jasiniec, Grudziądz Węgrowo, Pelplin i Gdańsk Przyjaźń. Nowe linie zastąpiły infrastrukturę 220 kV, zbudowaną jeszcze w latach 60. Dzięki realizacji tej inwestycji możliwe jest m.in. wyprowadzenie mocy z farm wiatrowych na północy Polski oraz wzmocnienie zasilania Trójmiasta. W przyszłości linie te posłużą także do przesyłania mocy z morskich farm wiatrowych oraz elektrowni jądrowej. Łączna wartość projektu to 1 031 mln złotych, z czego prawie 258 mln zł pochodzi ze środków UE.
36 mld zł na infrastrukturę przesyłową
Z POIŚ 2014-2020 współfinansowana jest także budowana obecnie linia 400 kV Ostrołęka – Stanisławów oraz stacja Wyszków. To jeden z kluczowych projektów służących zwiększeniu pewności zasilania północno-wschodniej Polski oraz aglomeracji warszawskiej. Nowa linia zapewni także stabilną współpracę z systemem elektroenergetycznym Litwy i umożliwi wyprowadzenie mocy z nowych elektrowni, w tym z OZE. Wartość projektu to ok. 308 mln zł, a wartość dofinansowania wynosi 76 mln zł.
Jedną z kluczowych inwestycji PSE w ostatnich latach była budowa linii 400 kV między stają Piła Krzewina a miejscowością Plewiska w pobliżu Poznania. Zastąpiła ona przestarzałą linię 220 kV. Dzięki niej nie tylko zwiększono bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej do aglomeracji poznańskiej i północno-zachodniej Polski. Nowa linia jest także niezbędna do przesłania energii z farm wiatrowych na północy kraju do jego zachodniej i centralnej części. Realizacja projektu kosztowała ok. 440 mln zł, a wartość dofinansowania wyniosła 207,9 mln zł.
Te inwestycje to tylko cześć realizowanych przez PSE projektów. Do 2032 roku powstanie m.in. 5,7 tys. km nowych linii 400 kV, a 1,8 tys. przejdzie modernizację. Planowana jest także blisko budowa 600-kilometrowej linii HVDC z północy na południe kraju. Będzie to pierwsza taka inwestycja w Polsce. Szacowane nakłady inwestycyjne na projekty zaplanowane w perspektywie najbliższych dziesięciu lat to ok. 36 mld zł.
Autor: Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A.
Artykuł jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach Pomocy Technicznej Programu Infrastruktura i Środowisko 2014-2020